ภาวะโภชนาการกับสมรรถภาพทางกายและสมองของเด็ก
องค์ประกอบสำคัญอย่างยิ่งในการพัฒนาคนก็คือ การจัดสภาพแวดล้อม ในด้านจิตวิทยาการเด็ก ถือว่าสิ่งแวดล้อมมีอิทธิพลอย่างยิ่งไม่น้อยกว่าพันธุกรรม การอบรมเลี้ยงดูก็ถือได้ว่าเป็นส่วนสำคัญยิ่งส่วนหนึ่งของการจัดสภาพแวดล้อม โดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับเรื่องโภชนาการ ทั้งนี้ เพราะภาวะโภชนาการในตัวบุคคลเป็นพื้นฐานสำคัญที่สุดของการพัฒนาทุกด้าน ฉะนั้น
การดูแลเด็กอย่างดีและถูกต้อง
ในเรื่องนี้ถือเป็นความจำเป็นและความสำคัญอันดับแรกในการพัฒนาเด็กซึ่งจะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพในอนาคตได้ ด้วยเด็กที่มีสุขภาพทางกายที่สมบูรณ์ และปราศจากโรคภัยไข้เจ็บย่อมส่งผลให้มีสุขภาพจิตและจิตลักษณะอื่น
ๆ ดีตามไปด้วย
ปัญหาทางโภชนาการของเด็กไทยเรียงความสำคัญอยู่
7 ชนิด คือ
1.โรคขาดโปรตีนและกำลังงาน (calorie
protein energy malnutrition) หรือ
โรคทุโภชนาการ (โรคขาดสารอาหาร)
2.โรคปากนกกระจอกจากการขาดวิตามินบี 2
3.โรคโลหิตจางจากการขาดสารอาหาร (nutritional
anemia)
หรือโรคซีด
4.โรคขาดวิตามินเอ หรือโรคตาเจ็บจากการขาดวิตามินเอ (xerophthalmai)
5.โรคเหน็บชา หรือโรคขาดวิตามินบี 1 (beri - beri)
6.โรคคอพอกจากการขาดไอโอดีน (simple
goiter)
7.โรคนิ่วในกระเพาะเบา (bladder
atone disease)
ปัญหาโภชนาการทั้ง
7 อย่างนี้ ปัญหาการขาดแคลอรีและโปรตีนเป็นปัญหาที่มีมากที่สุดและสำคัญที่สุด
หากเราสามารถขจัดหรือผ่อนคลายปัญหานี้ได้แล้วก็ย่มจะทำให้เกิดปัญหาโภชนาการอื่นลดลงไปด้วย
(ขอขอบพระคุณอาจารย์ น.พ.อารีย์
วัลยะเสวี,2521)
อิทธิพลที่มีผลต่อภาวะโภชนาการของเด็กก่อนวัยเรียนและองค์ประกอบสำคัญที่มีผลต่อการเจริญเติบโตทางร่างกายและสติปัญญาของเด็ก
ก็คือ ภาวะเศรษฐกิจ ความบกพร่องของฐานะ ขนาดของครอบครัว การศึกษาของพ่อแม่ การทำงานนอกบ้านของพ่อแม่ ประเพณีความเชื่อ น้ำหนักแรกเกิด ลำดับที่เกิด
โรคภัยไข้เจ็บ และสิ่งแวดล้อมอื่น
ๆ และนิสัยการบริโภคของพ่อแม่
จะมีผลต่อปริมาณและคุณภาพของอาหารที่เด็กบริโภคและภาวะโภชนาการของเด็ก เด็กก่อนวัยเรียนที่ได้รับการอบรมเลี้ยงดูแตกต่างกัน
จะมีนิสัยในการบริโภคแตกต่างกันและบริโภคอาหารต่างชนิดกันอย่างเด่นชัด
สาเหตุรากฐานสำคัญที่ทำให้เด็กสอบตกนั้น
ส่วนหนึ่งมาจากสุขภาพไม่ดีอันเนื่องมาจากภาวะโภชนาการ
และการได้รับอาหารไม่เพียงพอและไม่ถูกต้องทั้งทางบ้านและทางโรงเรียน สิ่งที่ควรทำคือ
จัดโครงการอาหารที่ได้มาตรฐานขึ้นในโรงเรียน โดยให้รัฐบาลเข้ามารับผิดชอบอย่างจริงจัง โดยกำหนดเป็นนโยบายแน่ชัดในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของรัฐบาล มีกระทรวงใดกระทรวงหนึ่งรับผิดชอบเป็นเจ้าของเรื่องร่วมมือกับกระทรวงหรือหน่วยงานอื่น ทั้งในและนอกประเทศ ทำงานในระดับชาติ ระดับท้องถิ่น
ระดับกลุ่มบุคคล
และระดับบุคคล (ขอขอบพระคุณ อาจารย์ทวีรัสมิ์ ธนาคม,ล.ด.)
สรุปได้ว่าสภาพภาวะโภชนาการในเด็กไทยของเราทุกระดับอายุ โดยเฉพาะในวัยทารกและก่อนวัยเรียน เป็นเรื่องที่น่าเป็นห่วงอย่างยิ่ง
เพราะภาวะโภชนาการมีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับการพัฒนาในด้านร่างกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งกล้ามเนื้อและสมองของเด็ก
และสะท้อนให้เห็นสภาพพัฒนาการของเด็กไทยโดยส่วนรวมได้อย่างชัดเจนว่ายังอยู่ในระดับที่ต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานสากล ทั้งสภาพพัฒนาการของเด็กไทยนี้ยังขึ้นอยู่กับอิทธิพลของผลรวมของปัจจัยต่าง
ๆ มากมายหลายอย่าง โดยเฉพาะที่เกี่ยวกับความรู้และความเข้าใจที่ถูกต้องของพ่อแม่ในการอบรมเลี้ยงดูบุตร ความรู้ในเรื่องโภชนาการและบริโภคนิสัย เจตคติและพฤติกรรมการอบรมเลี้ยงดูของพ่อแม่ที่จะสนับสนุนให้เด็กเกิดการเจริญเติบโตในทุก
ๆ ด้าน
และความสามารถของครอบครัวในการจัดสภาพแวดล้อมที่จะเอื้อต่อการเสริมสร้างพัฒนาการเด็กของตน ให้มีลักษณะปลอดภัย สร้างสรรค์ และมั่นคงเกิดขึ้นเสียก่อน สถาบันครอบครัวจึงจะสามารถดำเนินการต่อไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ
***ขอขอบพระคุณข้อมูลจาก คณะอาจารย์ทั้งนายแพทย์และพยาบาล และอาจารย์นักพัฒนาการเด็ก มสธ.ที่เคารพยิ่งทุกท่าน